Niels is één van de weinige spermadonoren en dat is een probleem

Bron: RTL nieuws

Niels (25) is een van de weinige Nederlandse mannen die sperma doneren. Zijn motto: als ik iemand kan helpen, dan doe ik het graag. Dachten meer mannen maar zo, zuchten de spermabanken, die enorme tekorten hebben.

Eén keer in de maand reist de Haagse Niels af naar de spermadonorbank in Zwolle. Hij heeft expres gekozen voor een bank ver van hem vandaan.

‘Productiekamertje’ met films en boekjes
In een zogeheten ‘productiekamertje’ doet hij wat hij moet doen en vangt het resultaat op in een potje. Om hem en de andere donoren te helpen staat in het kamertje een televisie met allerlei soorten films en liggen er boekjes.

Helemaal niets geks aan toch? Niels geeft ook bloed. Het is in zijn ogen hetzelfde. “Ik heb een vrij liberaal wereldbeeld.” Sperma doneren doet hij al een paar jaar. Hoeveel kinderen er van hem rondlopen, weet hij niet. Hij hoeft het ook niet te weten.

‘Stop met lacherig doen’
Mensen om hem heen zijn vaak verbaasd als Niels over het doneren vertelt. “Het is niet echt normaal in onze maatschappij.”

Dat moet eens afgelopen zijn, vindt Monique Mochtar, voorzitter van de landelijke werkgroep spermatekorten. “Als je op een verjaardag vertelt dat je spermadonor bent, wordt er lacherig over gedaan. Wil je soms heel veel kinderen op de wereld zetten?, wordt dan gevraagd.”

25 kinderen op de stoep
Maar het taboe beslechten, blijkt erg moeilijk, merken de spermabanken. Wat niet meehelpt is dat anoniem doneren niet meer kan in Nederland. Met het zaad van donoren mogen maximaal 25 kinderen verwekt worden. Het kan dus zo zijn dat die na jaren eens op de stoep staan.

“Dat is dan nogal een ding inderdaad”, zegt Niels daarover. “Ik zal verrast zijn, maar sta er open voor. Die kinderen mogen mij gerust kennen.”

Hij zal wel emotionele afstand bewaren. “Laten we wel wezen: je hebt 25 kinderen op deze aarde gezet, maar het zijn niet jouw kinderen.”

Na één jaar doneren hooguit drie kinderen

• In Nederland zijn ongeveer 350 spermadonoren. Hun sperma wordt ingevroren bewaard in zeven spermabanken verspreid over het land.
• Donoren wordt gevraagd minimaal één jaar maandelijks te donoren. Met die hoeveelheid sperma kunnen hooguit drie kinderen worden verwekt. Dat komt vooral doordat de vruchtbaarheid afneemt door het invriezen.
• De Nederlandse spermabanken kunnen de vraag naar sperma niet aan. Jaarlijks kloppen zo’n 900 nieuwe vrouwen aan voor een behandeling met donorzaad, blijkt uit cijfers van 2013. Dat zullen er nu minstens duizend zijn, schat de werkgroep landelijk tekort aan spermadonoren.
• De wachtlijst is lang. Sommige spermabanken hebben uit nood ook zaad van buitenlandse donoren, zoals Denen. Voor een buitenlandse donor is de wachttijd zo’n 2,5 maand. Wachten op een Nederlandse donor kan zo één tot twee jaar duren.
• Dat komt onder meer doordat de helft van de donoren die zich aanmelden, wordt afgewezen. Veelal omdat de kwaliteit van hun zaad niet goed genoeg is na het ontdooien.

One Wish roept méér mannen op om zich aan te melden als donor via One Wish. Via deze weg kan vers zaad gedoneerd worden voor bevruchting via zelfinseminatie of met behulp van een kliniek.